Physics Articles Taxonomy: Difference between revisions
From Vidyalayawiki
No edit summary |
No edit summary |
||
Line 1,155: | Line 1,155: | ||
|} | |} | ||
| | | | ||
{| class="wikitable" | |||
!प्रेरकत्व | |||
|- | |||
|[[अनोन्य प्रेरकत्व|अनोन्या]] | |||
|- | |||
|[[स्व प्रेरकत्व|स्व]] | |||
|} | |||
| | | | ||
| | | | ||
Line 1,167: | Line 1,174: | ||
|} | |} | ||
| | | | ||
{| class="wikitable" | |||
!Induction | |||
|- | |||
|of charge | |||
|} | |||
| | | | ||
| | | | ||
Line 1,177: | Line 1,189: | ||
|- | |- | ||
|circuit | |circuit | ||
|- | |- | ||
|reactance | |reactance | ||
|} | |} | ||
| | | | ||
{| class="wikitable" | |||
!प्रेरणिक | |||
|- | |||
|[[प्रेरणिक परिपथ|परिपथ]] | |||
|- | |||
|[[प्रेरकीय प्रतिघात]] | |||
|} | |||
| | | | ||
| | | | ||
Line 1,264: | Line 1,281: | ||
|143 | |143 | ||
|Lateral shift | |Lateral shift | ||
| | |[[पार्श्विक विस्थापन]] | ||
| | | | ||
| | | | ||
Line 1,295: | Line 1,312: | ||
|145 | |145 | ||
|LC Oscillations | |LC Oscillations | ||
| | |[[LC दोलन]] | ||
| | | | ||
| | | | ||
Line 1,324: | Line 1,341: | ||
|- | |- | ||
|150 | |150 | ||
| | |Linear | ||
{| class="wikitable" | |||
|+ | |||
|charge density | |||
|- | |||
|magnification/magnifying power | |||
|} | |||
| | |रैखिक | ||
{| class="wikitable" | |||
|charge density | |||
|- | |||
|[[रैखिकआवर्धन /आवर्धन क्षमता|आवर्धन /आवर्धन क्षमता]] | |||
|} | |||
| | | | ||
| | | | ||
Line 1,419: | Line 1,447: | ||
|- | |- | ||
|[[चुम्बकीय आघूर्ण|आघूर्ण]] | |[[चुम्बकीय आघूर्ण|आघूर्ण]] | ||
|- | |||
| | |||
|- | |||
| | |||
|- | |||
| | |||
|} | |} | ||
| | | |
Revision as of 16:21, 30 January 2023
S.No | English | Hindi | Class XII | Alternative | ||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Absorption Spectra | अवशोषण स्पेक्ट्रम | ||||||||||||||||||||||||
2 | AC current | प्रत्यावर्ती धारा | ||||||||||||||||||||||||
3 | AC Generator | प्रत्यावर्ती धारा जनित्र | ||||||||||||||||||||||||
4 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
5 | Accelerators in India | भारत में त्वरक | ||||||||||||||||||||||||
6 | Activity of radioactive susbstances | रेडियोधर्मी पदार्थों की गतिविधि | ||||||||||||||||||||||||
7 | Additivity of charges | आवेशों की योज्यता | ||||||||||||||||||||||||
8 | Alpha decay | अल्फा क्षय | ||||||||||||||||||||||||
9 | Alpha particle scattering | अल्फा पार्टिकल प्रकीर्णन | ||||||||||||||||||||||||
10 | Ammeter | ऐमीटर | ||||||||||||||||||||||||
11 | Ampere | ऐम्पियर | ||||||||||||||||||||||||
12 | Ampere's circuital law | ऐम्पियर के परिपथीय नियम | ||||||||||||||||||||||||
13 | Analog Signal | अनुरूप सिग्नल | ||||||||||||||||||||||||
14 | ANDGate | AND गेट | ||||||||||||||||||||||||
15 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
16 | Angular magnification | कोणीय आवर्धन | ||||||||||||||||||||||||
17 | Apparent depth | आभासी गहराई | ||||||||||||||||||||||||
18 | Area Element Vector | क्षेत्रफल अवयव सादिश | ||||||||||||||||||||||||
19 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
20 | Aurora Borealis | ध्रुवीय ज्योति | ||||||||||||||||||||||||
21 | Band Gap | ऊर्जा बैंड अंतराल | ||||||||||||||||||||||||
22 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
23 | Barrier potential | रोधिका विभव | ||||||||||||||||||||||||
24 | Becquerel | बैकेरल | ||||||||||||||||||||||||
25 | Beta Decay | βeta (β) (बीटा)-क्षय | ||||||||||||||||||||||||
26 | Binding Energy per nucleon | प्रति न्यूक्लिऑन बंधन ऊर्जा | ||||||||||||||||||||||||
27 | Biot-Savart Law | बायो सावर्ट नियम | ||||||||||||||||||||||||
28 | Bohr magneton | बोर मैग्नेटॉन | ||||||||||||||||||||||||
29 | Bohr radius | बोर त्रिज्या | ||||||||||||||||||||||||
30 | Bohrs model of atom | परमाणु का बोर मॉडल | ||||||||||||||||||||||||
33 | Bohrs postulates | बोर के अभिगृहीत | ||||||||||||||||||||||||
34 | Brewster's Angle | ब्रूस्टर कोण | ||||||||||||||||||||||||
35 | Brewster's Law | ब्रूस्टर का नियम | ||||||||||||||||||||||||
36 | C A Volta | सी ए वोल्टा | ||||||||||||||||||||||||
37 | Capacitance | धारिता | ||||||||||||||||||||||||
38 | Capacitive Reactance | संधारित्र प्रतिघात | ||||||||||||||||||||||||
39 | Capacitive Circuit | संधारित्रीय परिपथ | ||||||||||||||||||||||||
41 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
43 | Cartesian sign convention | कार्तीय चिन्ह परिपाती | ||||||||||||||||||||||||
44 | Cassegrain telescope | कैसेग्रेन दूरदर्शक | ||||||||||||||||||||||||
45 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
46 | Chain reaction | श्रंखला क्रिया | ||||||||||||||||||||||||
47 | Charging by induction | प्रेरण द्वारा आवेशन | ||||||||||||||||||||||||
48 | Charles August de Coulomb | चार्ल्स ऑगस्टिन डे कूलॉम्ब | ||||||||||||||||||||||||
49 | Chromatic aberration | वर्ण विपथन | ||||||||||||||||||||||||
50 | Coercivity | निग्राहिता | ||||||||||||||||||||||||
51 | Coherent source | सम्बन्ध स्त्रोत | ||||||||||||||||||||||||
52 | Colour code of resistors | प्रतिरोधक वर्ण कोड | ||||||||||||||||||||||||
53 | Combination of lenses | लेंसों का संयोजन | ||||||||||||||||||||||||
54 | Combination of resistors
|
प्रतिरोधकों का संयोजन
|
||||||||||||||||||||||||
55 | Composition of nucleus | नाभिक की संरचना | ||||||||||||||||||||||||
56 | Concave mirror | अवतल दर्पण | ||||||||||||||||||||||||
57 | Conduction band | चालन बैंड | ||||||||||||||||||||||||
58 | Conductivity | चालकता | ||||||||||||||||||||||||
59 | Conductors | चालक | ||||||||||||||||||||||||
60 | Conservation of charge | आवेश के संरक्षण | ||||||||||||||||||||||||
61 | Conservative force | संरक्षी बल | ||||||||||||||||||||||||
62 | Continuous charge distribution | सतत आवेश वितरण | ||||||||||||||||||||||||
63 | Control rods | नियंत्रक छड़ें | ||||||||||||||||||||||||
64 | Coulomb | कूलॉम | ||||||||||||||||||||||||
65 | Coulomb's law | कूलॉम के नियम | ||||||||||||||||||||||||
66 | Convex mirror | उत्तल दर्पण | ||||||||||||||||||||||||
67 | Critical Angle | क्रांतिक कोण | ||||||||||||||||||||||||
68 | Curie temperature | क्यूरी ताप | ||||||||||||||||||||||||
69 | Curie | क्यूरी | ||||||||||||||||||||||||
70 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
69 | Cut-off voltage | निरोधी विभव (कट ऑफ वोल्टेज ) | ||||||||||||||||||||||||
70 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
71 | Davisson and Gerber experiment | डेवीसन और जर्मर प्रयोग | ||||||||||||||||||||||||
72 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
73 | Decay constant | क्षय स्थिरांक | ||||||||||||||||||||||||
74 | Diamagnetism | प्रतिचुंबकत्व | ||||||||||||||||||||||||
75 | Dielectrics | परावैद्युत | ||||||||||||||||||||||||
76 | Dielectric constant | पैरावैद्युतांक | ||||||||||||||||||||||||
77 | Dielectric strength | परावैद्युत सामर्थ्य | ||||||||||||||||||||||||
78 | Diffraction | विवर्तन | ||||||||||||||||||||||||
79 | Dioptre | डाईऑप्टर | ||||||||||||||||||||||||
79 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
80 | Displacement current | |||||||||||||||||||||||||
81 | Doppler effect | डॉप्लर प्रभाव | ||||||||||||||||||||||||
82 | Drift velocity | |||||||||||||||||||||||||
83 | Earth's magnetism | |||||||||||||||||||||||||
84 | Earthing | |||||||||||||||||||||||||
85 | Eddy current | |||||||||||||||||||||||||
86 | Einstein's Photoelectric equation | आइंस्टीन का प्रकाश विद्युत् समीकरण | ||||||||||||||||||||||||
87 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
88 | Electrical energy | विद्युत् ऊर्जा | ||||||||||||||||||||||||
89 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
90 | Electron emission | इलेक्ट्रान उत्सर्जन | ||||||||||||||||||||||||
91 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
90 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
91 | Electromotive force (EMF) | |||||||||||||||||||||||||
92 | Emission spectra | |||||||||||||||||||||||||
93 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
94 | Equipotential surfaces | |||||||||||||||||||||||||
95 | Excited state | उत्तेजित अवस्था | ||||||||||||||||||||||||
96 | Experiments of Faraday and Henry | |||||||||||||||||||||||||
97 | Extrinsic semiconductor | अपद्रव्यी अर्धचालक | ||||||||||||||||||||||||
98 | Farad | फैरड | ||||||||||||||||||||||||
99 | Faraday's law of induction | |||||||||||||||||||||||||
100 | Fast breeder reactor | तीव्र प्रजनक रिएक्टर | ||||||||||||||||||||||||
101 | Ferromagnetism | |||||||||||||||||||||||||
102 |
|
|||||||||||||||||||||||||
103 | Field emisssion | क्षेत्र उत्सर्जन | ||||||||||||||||||||||||
104 | Flux leakage | |||||||||||||||||||||||||
105 | Focal length | फोकस दूरी | ||||||||||||||||||||||||
106 | Force between two parallel currents | |||||||||||||||||||||||||
107 | Forward bias | अग्रदिशिक बायसित | ||||||||||||||||||||||||
108 | Franck-Hertz experiment | फ्रैंक हेर्त्ज़ के परिक्षण | ||||||||||||||||||||||||
109 | Fringe width | |||||||||||||||||||||||||
110 | Full wave rectifier | |||||||||||||||||||||||||
111 | G S Ohm | जी एस ओम | ||||||||||||||||||||||||
112 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
113 |
|
|||||||||||||||||||||||||
114 | Gaussian surface | |||||||||||||||||||||||||
115 | Geographic meridain | |||||||||||||||||||||||||
116 | Gold leaf electroscope | |||||||||||||||||||||||||
117 | Ground state | उनुत्तेजित अवस्था | ||||||||||||||||||||||||
118 | H A Lorentz | हेच ए लोरेंत्ज़ | ||||||||||||||||||||||||
119 | Half life | अर्ध आयु | ||||||||||||||||||||||||
120 | Half wave rectifier | |||||||||||||||||||||||||
121 | Hallwach's and Leonard's observations | हालवॉक्स तथा लेनार्ड के प्रेक्षण | ||||||||||||||||||||||||
122 | Henry | हेनरी | ||||||||||||||||||||||||
123 | Hertz experiment | हेर्त्ज़ के परिक्षण | ||||||||||||||||||||||||
124 | Holes | |||||||||||||||||||||||||
125 | Horizontal component of Earth's magnetic field | |||||||||||||||||||||||||
126 | Huygens Principle | हाइजेन्स का सिद्धांत | ||||||||||||||||||||||||
127 | Impact parameter | |||||||||||||||||||||||||
128 | Impedence diagram | |||||||||||||||||||||||||
129 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
130 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
131 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
132 | Insulators | |||||||||||||||||||||||||
133 |
|
|||||||||||||||||||||||||
134 | Internal resistance | |||||||||||||||||||||||||
135 | Intrinsic semiconductor | नैज अर्धचालक | ||||||||||||||||||||||||
136 | Ionization energy | |||||||||||||||||||||||||
137 | Isobars | संभारिक | ||||||||||||||||||||||||
138 | Isotone | समन्युट्रॉनिक | ||||||||||||||||||||||||
139 | Isotope | समस्थानिक | ||||||||||||||||||||||||
140 | JC Maxwell | जे सी मैक्सवेल | ||||||||||||||||||||||||
141 | KF Gauss | के एफ गॉस | ||||||||||||||||||||||||
142 | Kirchhoff's rules | किरचॉफ के नियम | ||||||||||||||||||||||||
143 | Lateral shift | पार्श्विक विस्थापन | ||||||||||||||||||||||||
144 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
145 | LC Oscillations | LC दोलन | ||||||||||||||||||||||||
146 | Lenz law | लेंज़ के नियम | ||||||||||||||||||||||||
147 | Lens maker's formula | |||||||||||||||||||||||||
148 | Light emitting diode | |||||||||||||||||||||||||
149 | Limitation of ohms law | |||||||||||||||||||||||||
150 | Linear
|
रैखिक
|
||||||||||||||||||||||||
151 | Logic gates | |||||||||||||||||||||||||
152 | Lorentz force | चुम्बकीय दिक्पात | ||||||||||||||||||||||||
153 |
|
|||||||||||||||||||||||||
154 | Magentisation | |||||||||||||||||||||||||
155 | Majority carriers | |||||||||||||||||||||||||
156 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
157 | Maxwell's equations | मैक्सवेल के समीकरण | ||||||||||||||||||||||||
158 | Mean life | औसत आयु | ||||||||||||||||||||||||
159 | Meter bridge | |||||||||||||||||||||||||
160 | Michael Faraday | माइकल फैराडे | ||||||||||||||||||||||||
161 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
162 | Microwaves | |||||||||||||||||||||||||
163 | Minority carriers | |||||||||||||||||||||||||
164 | Mirage | मरीचिका | ||||||||||||||||||||||||
165 | Mirror equation | दर्पण समीकरण | ||||||||||||||||||||||||
166 | Mobility | |||||||||||||||||||||||||
167 | Moderator | मंदक | ||||||||||||||||||||||||
168 | Motion in magnetic field | |||||||||||||||||||||||||
169 | Motional emf | |||||||||||||||||||||||||
170 | Moving coil galvanometer | चल कुंडली गैल्वेनोमीटर | ||||||||||||||||||||||||
171 | Multiplication factor (fission) | |||||||||||||||||||||||||
172 | NAND gate | |||||||||||||||||||||||||
173 | NOT gate | |||||||||||||||||||||||||
174 | Non-polar molecules | |||||||||||||||||||||||||
175 | NOR gate | |||||||||||||||||||||||||
176 | N-type semiconductors | |||||||||||||||||||||||||
177 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
178 | Numerical aperture | संख्यात्मक द्वारक | ||||||||||||||||||||||||
179 | Ohms law | ओम का नियम | ||||||||||||||||||||||||
180 | Optical fiber | |||||||||||||||||||||||||
181 | OR gate | |||||||||||||||||||||||||
182 | Orbital magnetic moment | |||||||||||||||||||||||||
183 | Paramagnetism | |||||||||||||||||||||||||
184 | Permanent magnets | |||||||||||||||||||||||||
185 | Permeability of free space | |||||||||||||||||||||||||
186 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
187 | Phasor diagram | फेसर आरेख | ||||||||||||||||||||||||
188 | Photodiode | प्रकाश चालकीय डायोड | ||||||||||||||||||||||||
189 | Photoelectric effect | प्रकाश विद्युत् प्रभाव | ||||||||||||||||||||||||
190 | Photo cell | फोटो सेल | ||||||||||||||||||||||||
191 | Photoelectric emission | प्रकाश विद्युत् उत्सर्जन | ||||||||||||||||||||||||
192 | Photons | फोटोन (प्रकाश क्वांटा) | ||||||||||||||||||||||||
193 | Photoelectrons | प्रकाशिक इलेक्ट्रान | ||||||||||||||||||||||||
194 | Pith ball | |||||||||||||||||||||||||
195 | Plane polarized wave | समतल ध्रुवित तरंग | ||||||||||||||||||||||||
196 | P-N-P junction | |||||||||||||||||||||||||
197 | Point charge | |||||||||||||||||||||||||
198 | Polar molecules | |||||||||||||||||||||||||
199 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
200 | Polarity of charge | |||||||||||||||||||||||||
201 | Polaroid | पोलेरॉइड | ||||||||||||||||||||||||
202 |
|
|||||||||||||||||||||||||
203 | Potentiometer | |||||||||||||||||||||||||
204 |
|
|||||||||||||||||||||||||
205 | Pressurised heavy water reactor | |||||||||||||||||||||||||
206 | Primary coil | |||||||||||||||||||||||||
207 | Principal focus | |||||||||||||||||||||||||
208 | Principle of superposition | |||||||||||||||||||||||||
209 | Principle quantum number | |||||||||||||||||||||||||
210 | Properties of electric charge | |||||||||||||||||||||||||
211 | p-type semi conductor | |||||||||||||||||||||||||
212 | Q -factor | |||||||||||||||||||||||||
213 | Quanta of energy | |||||||||||||||||||||||||
214 | Quantization of charge | |||||||||||||||||||||||||
215 | Radio waves | |||||||||||||||||||||||||
216 | Radioactivity | |||||||||||||||||||||||||
217 | Rainbow | इन्द्रधनुष | ||||||||||||||||||||||||
218 | Ray optics,validity of | किरण प्रकाशिकी की वैद्यता | ||||||||||||||||||||||||
219 | Rayleigh scattering | रैले प्रकीर्णन | ||||||||||||||||||||||||
220 | Rectifier | |||||||||||||||||||||||||
221 | Red Shift | |||||||||||||||||||||||||
222 | Reflection of light | प्रकाश का परावर्तन | ||||||||||||||||||||||||
223 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
224 | Refractive index | अपवर्तनांक(अपवर्तक सूचकांक) | ||||||||||||||||||||||||
225 | Relation between field and potential | विद्युत् क्षेत्र तथा वैद्युत विभव के सम्बन्ध | ||||||||||||||||||||||||
226 | Relaxation time | |||||||||||||||||||||||||
227 | Retentivity | |||||||||||||||||||||||||
228 | Resistance | |||||||||||||||||||||||||
229 |
|
|||||||||||||||||||||||||
230 |
|
|||||||||||||||||||||||||
231 | Resonance
|
|||||||||||||||||||||||||
232 | Resonant frequency | |||||||||||||||||||||||||
233 | Reverse bias | पश्चदिशिक बायसित | ||||||||||||||||||||||||
234 | Right hand rule | |||||||||||||||||||||||||
235 |
|
|||||||||||||||||||||||||
236 | Roget's spiral | |||||||||||||||||||||||||
237 | Rutherford's model of atom | |||||||||||||||||||||||||
238 | Saturation current | |||||||||||||||||||||||||
239 | Scattering of light | प्रकाश के प्रकीर्णन | ||||||||||||||||||||||||
240 | Secondary wavelet | द्वितीयक तरंगिका | ||||||||||||||||||||||||
241 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
242 | Shunt resistance | |||||||||||||||||||||||||
243 | Snell's law | स्नेल के नियम | ||||||||||||||||||||||||
244 | Solar cell | |||||||||||||||||||||||||
245 | Solenoid | |||||||||||||||||||||||||
246 | South pole | दक्षिण ध्रुव | ||||||||||||||||||||||||
247 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
250 | Spherical mirror | |||||||||||||||||||||||||
251 | Spin magnetic moment | |||||||||||||||||||||||||
252 | Surface charge density | आवेश घनत्व | ||||||||||||||||||||||||
253 | Telescope | दूरदर्शक | ||||||||||||||||||||||||
254 |
|
|||||||||||||||||||||||||
255 | Tesla | टेस्ला | ||||||||||||||||||||||||
256 | Thermionic emission | तापायनिक उत्सर्जन | ||||||||||||||||||||||||
257 | Thermonuclear fusion | ताप नाभकीय संलयन | ||||||||||||||||||||||||
258 | Thin lens formula | पतले लेंस सूत्र | ||||||||||||||||||||||||
259 | Threshold frequency | देहली आवृति | ||||||||||||||||||||||||
260 | Tokamak | टोकामैक | ||||||||||||||||||||||||
261 | Toroid | टोरॉइड | ||||||||||||||||||||||||
262 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
263 | Total internal reflection | पूर्ण आंतरिक परावर्तन | ||||||||||||||||||||||||
264 |
|
|||||||||||||||||||||||||
265 | Truth table | सत्यमान सारणी | ||||||||||||||||||||||||
266 | Uncertainty principle | अनिश्चितता सिद्धांत | ||||||||||||||||||||||||
267 | Unpolarised wave | अध्रुवित तरंगे | ||||||||||||||||||||||||
267 | Ultravioilet rays | पैराबैंगनी किरणें | ||||||||||||||||||||||||
268 | Valance band | संयोजकता बैंड | ||||||||||||||||||||||||
269 | Velocity selector | वेग वरणकर्ता | ||||||||||||||||||||||||
270 | Visible rays | दृश्य प्रकाश तरंगे | ||||||||||||||||||||||||
271 | Voltage Regulator | वोल्टता नियंत्रक | ||||||||||||||||||||||||
272 | Voltage sensitivity of a galvanometer | गैल्वेनोमीटर की वोल्टता सुग्राहिता | ||||||||||||||||||||||||
273 | Voltmeter | वोल्टमीटर | ||||||||||||||||||||||||
274 | Volume charge density | आयतनी आवेश घनत्व | ||||||||||||||||||||||||
275 | Wattless current | वाटहीन धारा | ||||||||||||||||||||||||
276 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
277 | Wheatstone bridge | व्हीटस्टोन सेतु | ||||||||||||||||||||||||
278 | Work function | कार्य फलन | ||||||||||||||||||||||||
279 | X rays | X-किरणें | ||||||||||||||||||||||||
280 | Young's experiment | थॉमस यंग का प्रयोग | ||||||||||||||||||||||||
281 |
|
|